Τρίτη 9 Ιουλίου 2013

Μήδεια του Ευριπίδη, «μια ψυχή θέατρο αντιμαχόμενων δυνάμεων»

Το 431 π.Χ. ο Ευριπίδης δίδαξε τη Μήδεια, πρώτο δράμα μιας τετραλογίας που περιελάμβανε ακόμη τα έργα Φιλοκτήτης, Δίκτυς και το σατυρικό δράμα Θερισταί. Σε ένα έργο που σήμερα κατατάσσουμε στα αριστουργήματά του, ήρθε τρίτος στον διαγωνισμό. Οι κριτές του 431 π.Χ. δεν μπορούσαν να ξέρουν ότι ο μονόλογος της κεντρικής ηρωίδας στη Μήδεια θα ήταν η πρώτη έκφραση εσωτερικής σύγκρουσης του ανθρώπου στην ιστορία του θεάτρου, αλλά είναι  αλήθεια ότι αυτό συνέβη εκείνη τη χρονολογία.
 Η ίδια η δράση αυτής της τραγωδίας είναι τόσο εντυπωσιακή και τόσο ακραία ώστε δύσκολα το έργο θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητο στην ιστορία της λογοτεχνίας. Πρόκειται για ένα επαναστατικό τόλμημα μιας θεατρικής συγγραφικής ιδιοφυΐας. Το έργο συνδέεται ως προς τη δομή και τους δραματικούς χαρακτήρες με τολμηρές καινοτομίες που πρέπει να αιφνιδίασαν αρκετά μεγάλη μερίδα του κοινού όταν παρουσιάστηκαν.
Εδώ, με μια οπωσδήποτε βαθιά επέμβαση στον αρχαίο μύθο, ο Ευριπίδης δίνει μια καινούργια και αποφασιστική στροφή στη διαμόρφωση της ψυχολογίας του ανθρώπου. Στην Κόρινθο ήξεραν για έναν τάφο των παιδιών της Μήδειας, και υπήρχε μάλιστα μια παραλλαγή ότι αυτή τα σκότωσε από κάποια απροσεξία στη διάρκεια που προσπαθούσε να τα καταστήσει αθάνατα. Ο δραματουργός, ορμώμενος από αυτή την υπόθεση, την έκανε φόνισσα των παιδιών της, που εκδικείται με άγριο πάθος την απιστία του Ιάσονα.

Τρίτη 2 Ιουλίου 2013

Λιαντίνης: μια φιλοσοφική κατάδυση στη ζωή και στον θάνατο

Κατά καιρούς εμφανίζονται στο προσκήνιο της ιστορίας ορισμένοι άνθρωποι που περιβάλλονται από μια ιδιαίτερη αίγλη, οντότητες ξεχωριστές, δυσνόητες για το περιβάλλον και την εποχή τους. Έρχονται να αφήσουν ένα λιθαράκι, να εκφράσουν μια διαμαρτυρία και ύστερα αποχωρούν έτσι ξαφνικά όπως εμφανίστηκαν.
Συμβαίνει αυτό με τους σημαντικούς ανθρώπους. Και φαίνεται πως και η ίδια η ιστορία (είτε μιλάμε για την ιστορία της διανόησης, της τέχνης, του πολιτισμού, είτε για την ιστορία του κόσμου γενικά) χρειάζεται τα άτομα αυτά που έρχονται να αναταράξουν τα λιμνάζοντα νερά της και ύστερα να χαθούν, αφήνοντας όλους εμάς πίσω τους προβληματισμένους.
Ένα τέτοιο παράδειγμα ανθρώπου αποτελεί και ο καθηγητής Δημήτρης Λιαντίνης, που με αφορμή την παράξενη εξαφάνισή του πριν από κάποια χρόνια, έστρεψε το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης αλλά και αρκετών στοχαστών και ερευνητών σε ένα ιερό βουνό των Ελλήνων, τον Ταΰγετο, και ακόμη παραπέρα, σε θέματα ζωής και θανάτου.
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...